گفتگوی دکتر خدامی در برنامه رستانو شبکه چهار سیما: خودمان باید برای بحران‌های در کشور کاری کنیم؛ بسیاری از چالش‌ها و بحران‌ها مختص منطقه جعرافیای ماست.

دکتر وحید خدامی مدیر عامل شرکت رِناپ در پاسخ به این سوال که در حال حاضر، چه روندهایی برای توسعه زیست فناوری مهم‌ و تحول‌آفرین است فرمودند: یکی از مباحثی که مبانی محاسبات ریاضیات و کارهای تحقیقاتی از این دست در آن نقش پررنگی دارد بخش زیست شناسی ساختاری است. اینکه بتوانیم مثلاً یک پروتئین را که فقط رمزش را می شناسیم از روی تعیین توالی ژنتیکی یک موجود بررسی می‌کنیم. در واقع یک ارگانیسم بسیار کوچکی مثل کرونا که چند سال است دنیا را معطل خودش کرده، اگر بخواهیم پروتئین‌های سطحی این ویروس را در نظر بگیریم، اطلاعاتی که این پروتئین را به این شکل درآورده، کاملاً با ساختار و عملکرد آن مرتبط است.

وی افزود: طراحی واکسن‌های مبتنی بر ویروس‌های آدنوویروسی، پروتئین‌های نوترکیب و جدیدترین پلتفرم که مبتنی بر فناوری mRNA است، تمام این‌ها بر اساس یک تعیین ساختار اولیه‌ای بود که یکی دو ماه بعد از کشف ژنوم کرونا انجام شد.

دکتر خدامی بیان کرد: وقتی بخواهیم برای بحران‌ها در کشور خودمان کاری کنیم به همه اینها احتیاج داریم. مثلا برای تب کریمه کنگو، در دیگر کشورها واکسنی ساخته نشده چون در کشورهای اروپایی شیوع پیدا نکرده است و موضوع مربوط به منطقه ما است. بنابراین، اگر بخواهیم برای آن واکسن بسازیم باید از سویه ویروسی که در ایران هست اطلاعات کامل داشته باشیم، تا بتوانیم یک واکسن کارآمد بسازیم که این طراحی عالمانه است.

ایشان در پاسخ به این سوال که ایران چقدر برای این تحولات آماده است؟ فرمودند: این فناوری‌ها به سرعت در دنیا جلو می‌رود، اما پزشکی کشور ما شناخت کافی نسبت به آن ندارد. جاهایی که من برای درخواست حمایت و بودجه مراجعه می‌کردم به وضوح می‌دیدم که به دلیل این عدم شناخت حمایتی صورت نمی‌گیرد و چون حمایتی نیست، در ارگان‌های رگولاتوری هم تسریع نیست و اصلاً برایشان مسئله نیست؛ وقتی مسئله نباشد، پیگیری نمی شود.

وی افزود: حال که صحبت از افزایش ظرفیت‌های پزشکی است خوب است که این مفاهیم حوزه پزشکی جدی گرفته شود و پزشکان جدیدی که تربیت می‌کنیم با این مفاهیم به صورت جدی روبه‌رو شوند و درک عملی از این فناوری‌های جدید داشته باشند.